Foxhole Radyosu (Kristal Radyo)
Foxhole radyosu, çalışması için gerekli enerjiyi radyo dalgalarından alan bir radyodur. Yani bu radyonun çalışabilmesi için pil veya elektrik enerjisine gerek yoktur. Radyo dalgaları, düşük enerjili elektromagnetik radyasyonlardır. Foxhole radyosu, radyo dalgalarının taşıdığı düşük enerjiiyi kullanarak çalışır. Böylelikle herhangi bir enerji kanağına ihtiyaç duymaz.
Bu radyo ilk olarak, 2.dünya savaşı sırasında esir düşen askerler tarafından yapılmıştır. Böylece esir askerler savaşın seyrinden haberdar olabilmiştir. Daha sonra bu dizayn, kolay yapılabilmesi ve Almanlar tarafından tespit edilememesi nedeniyle cephedeki askerler ve Alman işgalindeki halklar tarafından yaygın olarak kullanılmıştır.
Radyonun pek çok farklı model ve dizaynı olsa da bütün foxhole radyoları AM (amplitude modulation -Genlik değişimi-) radyo sinyalleriyle çalışır. Bu tür radyo sinyallerinin ses kalitesi FM (Frequency Modulation-Frekans değişimi-) sinyalleri kadar iyi olmasa da FM sinyallerine göre uzak mesafelere ulaşabilir. Ülkemizde, AM sinyal aramalarında zaman zaman Arapça radyo istasyonlarının duyulmasının sebebi de budur.
Foxhole radyosunu elde etmek oldukça kolaydır. En basit dizayn için jilet, kurşun kalem, çengelli iğne, bakır tel, silindir biçimindeki bir karton ve kristal kulaklık yeterlidir. Aşağıdaki şemada foxhole (kristal) radyonun gerekli bağlantılarını inceleyebilirsiniz. Diyot oluşturmak için kullanılan jilet (veya bistüri, maket bıçağı ucu vs. ), mutlaka mavileşinceye kadar ısıtılmalıdır. Aksi takdirde kulladığımız jilet, diyot görevi göremez ve radyomuz çalışmaz.
Dikkatinizi çekmek istediğim diğer nokta; normal kulaklıklar ile foxhole radyosu dinlenemez. Kulaklığın, kristal özellikte yani piezoelektrik olması gerekir (detaylı bilgi için Basınç Elektrik (Piezoelektrik) adlı makalemi okuyabilirsiniz.) Eğer böyle bir kulaklığınız yoksa, pil veya elektrikle çalışan hoparlörlerle foxhole radyosunu dinleyebilirsiniz.
Tasarladımız radyonun testini aşağıdaki videoda izleyebilirsiniz.
Kaynal Site:
https://www.sihirlifasulyeler.com/teknoloji/foxhole-radyo
